W dłuższym okresie kombinacje nieosiągalne mogą stać się osiągalnymi. Dzieje się tak w rezultacie wprowadzania postępu techniczno-organizacyjnego do procesów gospodarowania. Równocześnie zwiększają się zasoby kapitału i siły roboczej. Nowe technologie, wzrost zasobów kapitału rzeczowego i ludzkiego są głównymi czynnikami wzrostu gospodarczego. W wyniku wzrostu następuje przesuwanie się w górę granicy możliwości produkcyjnych.
Nowe technologie produkcji pozwalają na osiąganie większych ilości produktu z tej samej ilości zasobów (nawozy sztuczne zwiększają ilość kwintali zboża z 1 hektara, nowa technologia wytopu stali umożliwia wytworzenie większej ilości stali z kilograma rudy żelaza, bardziej wydajna maszyna pozwala na produkowanie większej ilości produktów przez jednego pracownika w ciągu godziny itp.). Postęp technologiczny i organizacyjny pozwala na bardziej intensywne wykorzystanie danych zasobów - granica możliwości produkcyjnych przesuwa się w górę. Jest to intensywna droga wzrostu gospodarczego. Wzrost gospodarczy (przesunięcie w górę granicy możliwości produkcyjnych) można osiągnąć również na drodze ekstensywnej, tzn. w wyniku zwiększenia ilości dostępnych zasobów przez wykorzystaniu dotychczasowej technologii produkcji. Możliwości osiągnięcia wzrostu gospodarczego jedynie w sposób ekstensywny są bardzo ograniczone. Po pierwsze, zwiększenie ilości wielu zasobów naturalnych jest niemożliwe.
Zasoby ziemi uprawnej nieustannie kurczą się (procesy urbanizacji, industrializacja, niekorzystne zjawiska klimatyczne prowadzące do rozszerzenia się obszarów pustynnych, otp>0, podobnie jak zasoby niektórych surowców mineralnych. Po drugie zwiększenie zasobów kapitału ludzkiego jest bardzo długotrwałe. Przygotowanie człowieka do pracy wymaga kilkunastu lat a okres ten staje się coraz dłuższy. Szybszy wzrost gospodarczy osiąga się głównie poprzez intensywne wykorzystanie zasobów, czyli na drodze wprowadzania postępu technicznego i organizacyjnego do procesów gospodarczych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz