Algorytm kalkulacji doliczeniowej

Jak zasygnalizowaliśmy na wstępie kalkulacja doliczeniowa zleceniowa ma zastosowanie w przedsiębiorstwach wykonujących produkcję na zlecenie produkcyjne. Ma to miejsce w produkcji jednostkowej i małoseryjnej. Obiektem kalkulacji w tym przypadku jest każde odrębne zlecenie produkcyjne, dla którego zakładamy odrębną kartę kosztów zlecenia. Koszty bezpośrednie ponoszone na realizację określonego zlecenia ujmujemy wprost na karcie kosztów zlecenia w przekroju pozycji kalkulacyjnych. Natomiast koszty pośrednie rozliczamy na poszczególne zlecenia na podstawie odpowiednich kluczy rozliczeniowych. Jeżeli w ramach danego zlecenia są wykonywane różne asortymenty produktów, ustalamy koszty ich wytworzenia, wykorzystując odpowiednie odmiany kalkulacji podziałowej.

Kalkulacja doliczeniowa asortymentowa ma zastosowanie w przedsiębiorstwach, których produkcja ma charakter seryjny (szczególnie średnioseryjny i wieloseryjny). W takiej sytuacji obiektem kalkulacji kosztów jest każdy oddzielny asortyment produktów. Dlatego karty kalkulacyjne kosztów prowadzimy dla poszczególnych asortymentów.

Zdarza się, że dany asortyment produktów jest wytwarzany na różne zlecenia produkcyjne. Koszty bezpośrednie ponoszone na wykonanie danego asortymentu produktów ujmujemy wówczas wprost na karcie kalkulacyjnych kosztów według pozycji kalkulacyjnych na podstawie dokumentów źródłowych. Natomiast koszty pośrednie doliczamy do kosztów bezpośrednich asortymentu na podstawie właściwych rozliczeniowych kluczy. W przypadku wytwarzania tego samego asortymentu na różne zlecenia produkcyjne koszty całkowite wytwarzania asortymentu rozliczamy na poszczególne zlecenia, proporcjonalnie do ich ilości [1].

Algorytm kalkulacji doliczeniowej według miejsc powstawania kosztów

1.                                                                                               (m – materiał)
2.  
3.  
4.                                                                                                    (o – operacja)
5. + Kpo_s + Kko_s                               (s – stanowisko)
6.  
7.  
8.  
9.  
10.  
11.  
12.  
13.  
14. 

Ustalenie kosztów stanowiskowych :

1. koszty odpisów amortyzacyjnych (według amortyzacji liniowej)

2. koszty odpisów kalkulacyjnych

3. koszty powierzchni

4. koszty konserwacji

5. koszty energii

6. koszty stanowiskowe stałe jednostkowe

7. koszty stanowiskowe zmienne jednostkowe

gdzie:

 – wartość stanowiska,

 – liczba lat eksploatacji stanowiska,

– stopa procentowa kredytu na zakup stanowiska,

 – zajmowana przez stanowisko powierzchnia,

 – koszty powierzchni jednostkowe,

 – koszty konserwacji,

 – koszty energii,

– zainstalowana moc na stanowisku,

– współczynnik wykorzystania mocy,

– koszty stanowiskowe stałe jednostkowe,

– koszty stanowiskowe zmienne jednostkowe,

 – koszty energii jednostkowe,

– czas wykorzystania d-tego działania na stanowisku,

 – czas obłożenia stanowiska w ciągu roku,

 – czas poboru energii przez stanowisko w ciągu roku[2].

W kolejnym wpisie zostanie zaprezentowane praktyczne zastosowanie kalkulacji doliczeniowej zleceniowej.

[1] E. Nowak, M. Wierzbiński, Rachunek kosztów. Modele i zastosowania, PWE, Warszawa 2010.

[2] J. Matuszek, M. Kołosowski, Z. Krynke-Krokosz, Rachunek kosztów dla inżynierów, PWE, Warszawa 2011.