piątek, 22 listopada 2019

Paradoks pieniądza

Pieniądz definiowany jest zazwyczaj jako towar, powszechnie akceptowany, za pomocą którego regulowane są zobowiązania[1]. Jednakże bardziej właściwe jest jego postrzeganie jako instrumentu finansowego, będącego ekwiwalentem wszystkich towarów[2]. Ta jego funkcja sprawia, że staje się on niezbędny dla funkcjonowania każdej gospodarki. Pieniądz realizuje cztery funkcje: 



1) transakcyjna – środek wymiany w transakcjach handlowych;
2) obrachunkowa – miernik wartości;
3) płatnicza;
4) tezauryzacyjna - przechowywanie wartości.

Należy stwierdzić, że definiowanie pieniądza jako towaru nie oddaje jego rzeczywistej funkcji, gdyż pieniądz nie posiada samoistnej wartości, jest ona określana w momencie zawierania transakcji. Obecnie wręcz pieniądz ma formę zapisów na kontach, a płatności są realizowane za pomocą kart kredytowych i dopiero wtedy określana jest wartość tych zapisów. Zatem pieniądz należy zdefiniować jako prawo do nabywania dóbr i usług, będące instrumentem finansowym, dającym jego posiadaczowi prawo do otrzymania części tego, co społeczeństwo wytworzyło[3]. Przykładowo, pracownicy otrzymując wynagrodzenie, nabywają prawo do otrzymania części dóbr i usług wytworzonych w gospodarce. Interpretacja pieniądza jako prawa zatem powinna znaleźć także wyraz w momencie odroczenia jego wykorzystania – oszczędzania. Po okresie ulokowania w instytucji finansowej posiadacz prawa powinien być w stanie nabyć tę samą ilość dóbr, co wcześniej powiększoną za wynagrodzenia z odroczenia konsumpcji lub rezygnacji z części swej płynności finansowej. Jednocześnie pieniądz zaoszczędzony staje się pewnego rodzajem uszczerbkiem praw do nabywania dóbr i usług w gospodarce, co zostaje zrównoważone jego wykorzystaniem w inwestycjach przez przedsiębiorstwa, co ma miejsce dzięki pośrednictwu instytucji finansowych. Zatem instytucje finansowe tworzą krwiobieg finansowy w gospodarce, a pieniądz wypełnia rolę krwi.

[1] D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch: Ekonomia, wyd. III, PWE, Warszawa 2003, s. 94.
[2] J. Żażyn: Paradoksy pieniądza, w „Gazeta Bankowa” 2016, nr 2.
[3] Ibid.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz