Wobec upowszechniającej się formy zawierania umów przy użyciu tzw. środków porozumiewania się na odległość (np. telefonicznie) i do tego jeszcze przez pełnomocnika, konieczna jest ocena skuteczności tak dokonanej czynności. Pomocna staję w tym zakresie regulacja art. 97 kc. Zgodnie z tym przepisem, osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Wbrew dosłownemu brzmieniu, które pozornie nie dotyczy zawierania umów „na odległość”, przepis ten może znaleźć zastosowanie w takich właśnie przypadkach. Pod pojęciem „osoba czynna w lokalu przedsiębiorstwa” należy rozumieć osobę fizyczną, która podejmuje czynności, polegające na obsługiwaniu osób korzystających z usług przedsiębiorstwa. Jest to więc osoba, która dokonuje czynności prawnych, a więc zawiera umowy z klientami, w szczególności umowy sprzedaży, o świadczenie usług, czy dostawy, składa i przyjmuje związane z tymi umowami oświadczenia woli bądź zawiadomienia, a także dokonuje innych czynności faktycznych związanych z zawarciem i wykonaniem umów.
Pojęcie "lokalu przeznaczonego do obsługiwania publiczności" należy oceniać indywidualnie w odniesieniu do konkretnego przypadku, z uwzględnieniem praktyki i zwyczajów panujących w danym przedsiębiorstwie. Obsługiwanie publiczności należy interpretować jako zawieranie z klientami umów, a także dokonywanie innych czynności, głównie faktycznych, które się z tym wiążą (udzielanie informacji, pokazanie towaru, jego wydanie). W doktrynie przyjmuje się, że każdego pracownika „biura handlowego” kontaktującego się z klientem w dowolnej formie (fax, e-mail, telefon itp.) należy uznać za umocowanego do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z klientami takiego biura, chyba że z okoliczności towarzyszących wymienionym kontaktom wynika jednoznacznie, iż określony pracownik biura handlowego nie może dokonywać tych czynności prawnych[1]. Powyższe stanowisko doktryny potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego.
Reasumując, przepis art. 97 kc odnosi się zatem do wszystkich osób, które mają faktyczną możliwość dokonywania czynności prawnych, także na odległość, w obiektach przedsiębiorstwa i ma zastosowanie zawsze, gdy przedsiębiorstwo nie poinformowało w sposób wyraźny swoich klientów o tym, że konkretne osoby czynne w jego lokalu nie są umocowane do zawierania umów. Z tego wynika jednoznaczny wniosek, iż traderzy działający w imieniu przedsiębiorstwa obrotu zostaną uznani za należycie umocowanych jej przedstawicieli.
[1] Tak w: . P. Bielski, Glosa
do wyroku SN z dnia 5 grudnia 2003 r., IV CK 286/02, Rejent 3/2009.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz