Ewolucja handlu energią elektryczną w hurtowym segmencie rynku, w kierunku technik stosowanych na rynku finansowym, wywołały konieczność wypracowania standardowej umowy regulującej obrót energią elektryczną – zazwyczaj rozwiązania standardowe powstawały na rynkach najwcześniej otwartych i najbardziej płynnych. W ten sposób, w celu obniżenia ryzyka prawnego związanego z koniecznością zawierania umów rządzonych różnymi systemami prawa, wypracowany został zasadniczo akceptowany na terytorium Unii Europejskiej standard umowy na hurtowy handel energią elektryczną. Umowa Ramowa dla Umów Sprzedaży Energii Elektrycznej[1] bo o niej mowa została zaproponowana przez European Federation of Energy Traders, którego członkami jest większość liczących się uczestników europejskiego rynku energii elektrycznej. Podobnie dla potrzeb obrotu instrumentami pochodnymi, już nie tylko na rynku energii, przyjęty został standard umowy ramowej ISDA Master Agreement[2].
Uzgodnienie standardu umowy dla poszczególnych kategorii produktów otwarło drogę do dalszej unifikacji rynków, gdyż ograniczone zostały bariery wejścia w zakresie świadomości prawnej uczestników rynku. Przyjęty model – zunifikowana umowa wraz z dostępnymi opiniami prawnymi o skuteczności umowy w różnych jurysdykcjach[3] spowodował, iż rynki dotychczas charakteryzujące się swoistą specyfiką umów zaczęły otwierać się na to rozwiązanie.
Kolejnym istotnym elementem wpływającym na rozpowszechnienie się umów standardowych były bariery językowe towarzyszące nawiązywaniu relacji na rynkach narodowych. Preferencja dla języka narodowego na danym rynku powodowała istotną barierę wejścia dla uczestników zagranicznych. Nie dość, iż zainteresowany handlem na danym rynku narodowym zmuszony był pozyskać wiedzę w zakresie regulacji prawnych rządzących tym rynkiem, to jeszcze konieczne stawało się nabywanie kompetencji językowej, aby postanowienia umowne stały się zrozumiałe dla potencjalnego uczestnika rynku. Korzyści płynące z wykorzystania umowy standardowej, a w szczególności zainteresowanie rynkami narodowymi przez wzrastającą liczbę zagranicznych kontrahentów, spowodowało, iż standardy umowne znajdowały zastosowanie na kolejnych rynkach.
Naprzeciw potrzebom związanym z zachowaniem języka narodowego w kontraktowaniu za pomocą umów standardowych wychodzi EFET publikując dla wybranych rynków dwujęzyczne wersje umów standardowych[4]. Konieczność stosowania wersji dwujęzycznych stanowi kompromis, pomiędzy rozwiązaniem optymalnym – podstawową wersja umowy przygotowaną oryginalnie w języku angielskim, a umową wyłącznie w języku narodowym[5]. Niestety znamienne jest, iż spośród rozwiniętych rynków energetycznych wyłącznie polski nie akceptuje powszechnie standardu umowy w języku angielskim.
Można zatem przyjąć, iż akceptacja przez rynek narodowy powszechnie przyjętego standardu umowy jest jednym z podstawowych kroków w kierunku jego liberalizacji i otwarcia się na kontrahentów zagranicznych, gdyż jedynie w ten sposób można obniżyć formalne bariery wejścia na rynek, związane koniecznością dostosowania się do wymogów dotyczących kontaktowania na danym rynku.
Uzgodnienie standardu umowy dla poszczególnych kategorii produktów otwarło drogę do dalszej unifikacji rynków, gdyż ograniczone zostały bariery wejścia w zakresie świadomości prawnej uczestników rynku. Przyjęty model – zunifikowana umowa wraz z dostępnymi opiniami prawnymi o skuteczności umowy w różnych jurysdykcjach[3] spowodował, iż rynki dotychczas charakteryzujące się swoistą specyfiką umów zaczęły otwierać się na to rozwiązanie.
Kolejnym istotnym elementem wpływającym na rozpowszechnienie się umów standardowych były bariery językowe towarzyszące nawiązywaniu relacji na rynkach narodowych. Preferencja dla języka narodowego na danym rynku powodowała istotną barierę wejścia dla uczestników zagranicznych. Nie dość, iż zainteresowany handlem na danym rynku narodowym zmuszony był pozyskać wiedzę w zakresie regulacji prawnych rządzących tym rynkiem, to jeszcze konieczne stawało się nabywanie kompetencji językowej, aby postanowienia umowne stały się zrozumiałe dla potencjalnego uczestnika rynku. Korzyści płynące z wykorzystania umowy standardowej, a w szczególności zainteresowanie rynkami narodowymi przez wzrastającą liczbę zagranicznych kontrahentów, spowodowało, iż standardy umowne znajdowały zastosowanie na kolejnych rynkach.
Naprzeciw potrzebom związanym z zachowaniem języka narodowego w kontraktowaniu za pomocą umów standardowych wychodzi EFET publikując dla wybranych rynków dwujęzyczne wersje umów standardowych[4]. Konieczność stosowania wersji dwujęzycznych stanowi kompromis, pomiędzy rozwiązaniem optymalnym – podstawową wersja umowy przygotowaną oryginalnie w języku angielskim, a umową wyłącznie w języku narodowym[5]. Niestety znamienne jest, iż spośród rozwiniętych rynków energetycznych wyłącznie polski nie akceptuje powszechnie standardu umowy w języku angielskim.
Można zatem przyjąć, iż akceptacja przez rynek narodowy powszechnie przyjętego standardu umowy jest jednym z podstawowych kroków w kierunku jego liberalizacji i otwarcia się na kontrahentów zagranicznych, gdyż jedynie w ten sposób można obniżyć formalne bariery wejścia na rynek, związane koniecznością dostosowania się do wymogów dotyczących kontaktowania na danym rynku.
Zatem korzystajmy ze standardów.
[1] General Agreement Concerning the Delivery and Acceptance of Electricity, obecnie w wersji 2.1 (a) z dnia 21.09. 2007 r., wzory umów stanowią przedmiot praw autorskich.
[2] ISDA Master Agreement - umowa ramowa dla obrotu instrumentami pochodnymi przygotowana przez International Swap and Derivatives Association, brak polskiej wersji językowej.
[3] EFET zapewnia swoim członkom dostęp do opinii prawnych oceniających skuteczność umowy standardowej w odniesieniu do jurysdykcji większości państw europejskich, zob.: (http://www.efet.org/Standardisation/Legal_Opinions_4844.aspx?urlID2r=25).
[4] Więcej: http://www.efet.org/Standardisation/Translations_4845.aspx?urlID2r=24
[5] Obecnie powszechnie przyjęte są wersje dwujęzyczne anielsko-polska, rumuńska, bułgarska, serbska, turecka i ukraińska, patrz: http://www.efet.org/Standardisation/Translations_4845.aspx?urlID2r=24.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz