RAPM - wprowadzenie do pomiaru (wzory)

Wykorzystując wskaźniki efektywności gospodarowania skorygowane o ryzyko określa się, ile ryzyka można podjąć, aby oczekiwać z określonym prawdopodobieństwem osiągnięcia planowanych wyników. Ważne jest, aby być świadomym, że nie zawsze podjęcie dodatkowego ryzyka oznacza wypracowanie większych zysków. W takiej sytuacji powstaje jedynie potencjał zwiększenia zyskowności, nie ma jednak gwarancji, że tak się stanie. Większe ryzyko oznacza nie tylko szansę wypracowania wyższych zarobków, ale także możliwość poniesienia większych strat.

Gdzie:
Kapitał ekonomiczny – należy rozumieć także jako zasób kapitału niezbędny do prowadzenia działalności
w warunkach podjętego ryzyka (finansowanie zarówno działalności operacyjnej, jak i zasobów obronnych przedsiębiorstwa).



Czyli jest to miara obrazująca, jak wiele ryzyka zostało podjęte, aby wypracować zysk. Licznik i mianownik formuły opisują wartości narażone na ryzyko, co sprawia, że powyższe równanie można rozwinąć w następujący sposób:

Powyższa formuła powinna być dostosowana do wymagań zarządczych w przedsiębiorstwie, dlatego licznik może być przedstawiany zarówno w oparciu o EBIT, jak i NOPAT. Ważne jest jednak, aby dostarczała ona użytecznej, a zarazem bardzo realistycznej informacji
o oczekiwanym zwrocie z podejmowanej działalności.

Kapitał ekonomiczny w tym przypadku przedstawia wartość środków finansowych, które należy zabezpieczyć, aby zagwarantować niezakłóconą realizację działalności operacyjnej i pokryć największą, przewidywaną stratę spowodowaną wystąpieniem ryzyk wpływających na efektywność przedsięwzięcia, dlatego jego wielkość oszacowywana jest zazwyczaj w oparciu stress testing (zarówno dla kalkulacji VaR, jak i PaR). Spodziewane straty należy rozpatrywać w aspekcie dotkliwości ryzyka, czyli ekspozycji na podjęte ryzyko oraz prawdopodobieństwa jego wystąpienia.

W takiej sytuacji powstaje baza dla kalkulacji zarówno ryzyka, jak i zyskowności, na podstawie której można optymalizować i definiować różne cele. Pozwala ona wykorzystywać tę samą metodologię do oceny decyzji podejmowanych w różnych obszarach przedsiębiorstw, dotyczących różnych produktów, czy klientów. Ogranicza ona także możliwości zwiększania sprzedaży poprzez nieefektywne cenotwórstwo. Tworzy ona wspólny punkt odniesienia dla porównywania różnych transakcji. Dodatkowo, poprzez zmuszenie menedżerów do brania pod uwagę możliwości powstania kosztu kapitału związanego z planowaną transakcją uzyskuje się powiązanie ich zachowań z tworzeniem wartości dla dostawców kapitału.