ERM za pomocą ANALIZY WADLIWOŚCI PROCESÓW na przykładzie przedsiębiorstwa produkcyjnego

Spośród wielu metod HE, metoda analizy wadliwości procesów FEPA (Features, events and processes analysis) powinna być postrzegana jako jeden z najbardziej efektywnych sposobów identyfikacji ryzyka finansowego procesów zachodzących w przedsiębiorstwie. Jej celem jest identyfikacja zdarzeń zakłócających realizację procesów, przypisanie do nich instrumentów reakcji na ryzyko oraz odpowiedzialności za ryzyko.

Metoda analizy wadliwości procesów rozpoczyna się od identyfikacji potencjalnych zdarzeń, mogących zaburzyć prawidłowe działanie organizacji i spełnienie jej zamierzonych celów – np. awaria maszyn, nieprawidłowe działanie serwerów i procesów. Podstawą identyfikacji tych zdarzeń są wieloletnie doświadczenie pracowników oraz znane przypadki z działalności przedsiębiorstw tej samej branży. Uwzględnia się również możliwe do zaistnienia sytuacje niemające jeszcze miejsca, ale mogące doprowadzić przedsiębiorstwo do niespełnienia planów (np. produkcyjnych) a w konsekwencji nawet do bankructwa – np. pożar hali produkcyjnej.

Potencjalne zdarzenia powinny być uporządkowane zgodnie z kolejnością realizacji procesów. Kolejnym krokiem jest określenie dla każdego zdarzenia inicjującego indywidualnej dotkliwości (ilościowo), czyli skutków wystąpienia zakłóceń oraz indywidualnej ważności (jakościowo) dla przedsiębiorstwa przy uwzględnieniu wpływu zdarzenia na realizację celów przedsiębiorstwa. Dzięki takiemu uporządkowaniu można skoncentrować się na zdarzeniach najbardziej zagrażających przedsiębiorstwu i podjąć odpowiednie kroki pozwalające na prawidłową reakcję na ryzyko. Kolejnym krokiem jest określenie przyczyn zakłóceń (zdarzeń inicjujących), dla których indywidualnie przypisuje się prawdopodobieństwo wystąpienia oraz trudność wykrycia.

Tabela 1 podaje przykład określenia prawdopodobieństwa oraz trudności wykrycia awarii.

Tabela 1. Określenie prawdopodobieństwa i trudności wykrycia awarii

Ostatnim etapem FEPA jest określenie działań będących sposobami zapobiegania skutkom ryzyka finansowego, czyli tzw. reakcji na ryzyko oraz wyznaczenie podmiotów będących odpowiedzialnymi za przebieg zdarzenia - są to najczęściej pracownicy nadzorujący bezpośrednio proces (np. produkcji) bądź przełożony tych pracowników (np. kierownik). 

Przykładową strukturę analizy ryzyka metodą FEPA przedstawia tabela 2.

Tabela 2. Struktura analizy ryzyka metodą FEPA

Istotne jest przeanalizowanie każdego elementu procesu oddzielne. Na podstawie dogłębnej analizy procesów oraz zidentyfikowaniu głównych ryzyk przedsiębiorstwa metodą FEPA uzyskujemy konkretne informacje do analizy i oceny zagrożeń metodą drzewa zdarzeń ETA, która zostanie opisana już niedługo...:)

-----------------------------------------------------------

Więcej w:

D. Michalski: Pomiar ryzyka aktywów trwałych za pomocą FEPA i ETA, (w): Controlling i Rachunkowość Zarządcza 2012, nr (4).

P. Maślanka, D. Michalski: Przykład identyfikacji i pomiaru ryzyka aktywów trwałych w tartaku, (w): Controlling i rachunkowość zarządcza 2013, nr 6 i 8.