Analiza genezy kryzysu finansowego wg. Frederica S. Mishkina

Przy okazji problemów na chińskich giełdach - bez oceniania, czy będzie miało to wpływ na gospodarkę sfery realnej i czy jest to problem lokalny, czy globalny...

Na uwagę zasługuje spojrzenie na  problem powstawania kryzysów finansowych Frederica S. Mishkina, który istotę kryzysu finansowego widzi jako poważne zaburzenia na rynkach finansowych, które charakteryzują się nagłym spadkiem cen aktywów oraz upadłością wielu firm, czy też instytucji finansowych. 

Zaburzenia te prowadzą do nasilenia problemów negatywnej selekcji oraz ryzyka nadużycia na rynkach finansowych, tak, że rynki te nie są w stanie efektywnie przekazywać funduszy od osób oszczędzających, do tych które znajdują produktywne możliwości inwestycyjne. W czego rezultacie następuje ograniczenie aktywności gospodarczej.

Frederick S. Mishkin wskazuje na cztery rodzaje czynników wyzwalających kryzys, a mianowicie:

• wzrost stóp procentowych,
• wzrost niepewności,
• wpływ sytuacji na rynku aktywów na bilanse przedsiębiorstwa oraz
• panika bankowa.

Osoby fizyczne oraz przedsiębiorstwa posiadające bardziej ryzykowne inwestycje będą bardziej zdecydowane na zapłatę wyższych odsetek. Jeżeli wzrosną rynkowe stopy procentowe osoby te nadal będą poszukiwały kredytu, podczas gdy znajdą się bezpieczni inwestorzy, którzy będą mniej skłonni do płacenia wysokich odsetek, którzy zrezygnują z kredytów. Doprowadzi to do nasilenia się negatywnej selekcji, która będzie skutkowała wycofaniem ofert kredytowych przez pożyczkodawców. Taki spadek akcji kredytowych doprowadzi do zahamowania inwestycji oraz osłabi ogólną aktywność gospodarczą. Postępujący wzrost niepewności spowodowany upadkiem liczących się instytucji finansowych, bądź też niefinansowych, recesja, lub załamaniem na rynku akcji utrudni pożyczkodawcom wyodrębnienie złych i dobrych kredytów. Brak możliwości rozwiązania tych problemów doprowadzi w konsekwencji do spadku liczby udzielanych kredytów, inwestycji oraz ogólnej aktywności na rynku. Gwałtowny spadek cen na rynku akcji jest ponad to jednym z istotniejszym czynników wywołujących pogorszenie się bilansu przedsiębiorstwa, co finalnie może doprowadzić do kryzysu finansowego. W gospodarstwach o umiarkowanej stopie inflacji, charakterystycznych dla większości krajów wysoko uprzemysłowionych wiele umów kredytowych ma odległe terminy płatności oraz stałe stopy procentowe. W tego rodzaju gospodarkach nieprzewidziany spadek poziomu cen również będzie prowadził do zmniejszenia się kapitału własnego przedsiębiorstw. Gwałtowny spadek cen stanowi zatem poważny problem w postaci spadku realnego kapitału własnego oraz narastania problemów związanych z negatywną selekcją i ryzykiem nadużycia. Będzie to oczywiście prowadzić do zmniejszenia ilości udzielanych pożyczek oraz osłabienia aktywności gospodarczej. 

Jeżeli zaś chodzi o ostatni czynnik wymieniany przez Mishkina, to banki odgrywają niezwykle ważną rolę pośrednika finansowego, nie tylko poprzez wytwarzanie informacji, ale także ułatwiających w gospodarce produktywnych inwestycji. Dlatego też panika bankowa, czyli kryzys finansowy związany z upadkiem wielu banków zmniejsza zakres podejmowanego przez banki pośrednictwa finansowego prowadząc do spadku inwestycji i aktywności gospodarczej.

Mishkin wskazuje zatem jak poszczególne czynniki wpływające na kryzys finansowy wpływają na obniżenie się aktywności gospodarki światowej.