Metody analizy ryzyka kredytowego

Systemy analizy ryzyka kredytowego należą do najbardziej skomplikowanych systemów zarządzania wykorzystywanych w przedsiębiorstwie. Mogą być oparte na metodach jakościowych, ilościowych i mieszanych.

• Metody jakościowe bazują na obserwacji zjawisk, czynników, przypadków i związków przyczynowi skutkowych, których nie można skwantyfikować. Syntetyczną miarą ryzyka kredytowego w takim przypadku jest pewna relacja porządkująca, którą uzyskuje się poprzez nadanie zaobserwowanym prawidłowościom rang charakteryzujących stopień ich wpływu na to ryzyko. Podstawowe wady tych metod to:

- brak procedury selekcji danych,
- duża subiektywność otrzymanych wyników.

• Metody ilościowe opierają się na danych mierzalnych. Są one wykorzystywane głównie w celu rutynowego przyznawania kredytu dla drobnych odbiorców. Zawierają one szeroką gamę sposobów badania ryzyka od analizy wskaźnikowej po modele ekonometryczne. Metody ilościowe najczęściej mają postać modelu numerycznego (credit scoring model), w którym całkowite ryzyko kredytowe ustalane jest jako efekt następującej procedury:

- selekcja zbioru zmiennych do modelu;
-określenie parametrów modelu, czyli przypisanie zmiennym wag reprezentujących zakres ich wpływu na całkowite ryzyko kredytowe;
- ustalenie klas ryzyka kredytowego, które stanowią jednorodne (z punktu widzenia poziomu ryzyka kredytowego) zbiory kontrahentów przedsiębiorstwa lub przynajmniej ustalenie relacji porządkującej, charakteryzującej ryzyko kredytowe;
- obliczenie prawdopodobieństwa powstania należności nieściągalnych, będących podstawą podjęcia decyzji o przyznaniu kredytu handlowego.

Do zalet metod ilościowych można zaliczyć:

- obiektywizm uzyskanych wyników dzięki sformalizowanej procedurze analizy ryzyka;
- możliwość ustalenia prawdopodobieństwa powstania należności nieściągalnych;
Wady metod ilościowych:
- brak informacji jakościowych, które również mają wpływ na ryzyko;
- dokładny szacunek ryzyka uzyskuje się jedynie w krótkim okresie.

Metody mieszane wykorzystują zarówno dane mierzalne, jak i niemierzalne, wobec tego w mniejszym lub większym stopniu procedura oceny ryzyka jest subiektywna. W praktyce jednak to właśnie te metody są powszechnie stosowane ze względu na całościowe podejście do oceny ryzyka kredytowego.